माझा आवडता संत निबंध मराठी। Majha Avadta Sant NIbandh in Marathi
माझा आवडता संत निबंध मराठी। Majha Avadta Sant Nibandh in Marathi
 |
| All Marathi Info |
माझा आवडता संत निबंध मराठी | Majha Avadta Sant Nibandh in Marathi संत ज्ञानेश्वर हे १३व्या शतकातील संत, तत्त्वज्ञ आणि महाराष्ट्रातील कवी होते. ते भक्ती चळवळीचे मोठे प्रवर्तक होते आणि त्यांनी मराठी भाषेत अनेक आध्यात्मिक आणि तात्विक ग्रंथ लिहिले. त्यांची सर्वात प्रसिद्ध रचना म्हणजे भगवद्गीतेवरील भाष्य ज्ञानेश्वरी, जी मराठी साहित्याचा उत्कृष्ट नमुना मानली जाते. या लेखात, मी संत ज्ञानेश्वरांवरील मराठीतील माझा आवडता निबंध शेअर करेन आणि या महान संताचे जीवन आणि वारसा जाणून घेईन.
माझा आवडता संत हे संत ज्ञानेश्वर महाराज आहेत. संत ज्ञानेश्वर यांनी अतिशय कमी वयात ज्ञानाची प्राप्ती करून समाजाला नवीन दिशा दिली होती. ते महाराष्ट्रातील महान संत व कवी होते. संत ज्ञानेश्वरांचा जन्म महाराष्ट्र मधील औरंगाबाद जिल्ह्यातील पैठण जवळ असलेल्या आपेगाव या गावात इसवी सन 1275 मध्ये झाला.
आई वडिलांच्या मृत्यूमुळे संत ज्ञानेश्वर व त्याची भावंडे अनाथ झाली. या नंतर ते चारही जन पैठण ला जाऊन पोहोचले. 15 वर्षाच्या कमी वयात ज्ञानेश्वरांनी भगवान कृष्णाच्या भक्तीत स्वताला तल्लीन करून दिले. संत ज्ञानेश्वरांना साक्षातकाराची प्राप्ती झाली. इसवी सन 1290 मध्ये त्यांनी दैवी ज्ञान असलेला ज्ञानेश्वरी ग्रंथ लिहिला. ज्ञानेश्वरांचा दुसरा ग्रंथ 'अमृतानुभव' हा होय. हा विशुद्ध तत्त्वज्ञानाचा व जीव ब्रह्म एक्याचा ग्रंथ आहे. यात 800 ओव्याचा समावेश आहे. चांगदेव पासष्टी या ग्रंथाद्वारे त्यांनी चांगदेव महाराजांचे गर्वहरण करून त्यांना योग्य उपदेश देखील दिला.
भक्ती चळवळ Bhakti Chalval
संत ज्ञानेश्वर हे भक्ती चळवळीचे एक महान प्रवर्तक होते, एक आध्यात्मिक चळवळ जी मध्ययुगीन भारतात उदयास आली आणि वैयक्तिक देवाच्या भक्तीवर जोर दिला. भक्ती चळवळ ही कठोर जातिव्यवस्थेला आणि धार्मिक ग्रंथांमधील संस्कृतच्या वर्चस्वाला प्रतिसाद होती, ज्यामुळे ती सामान्य लोकांसाठी अगम्य होती.
संत ज्ञानेश्वरांनी मराठीत लेखन केले, ज्यामुळे त्यांची शिकवण सर्वसामान्यांपर्यंत पोहोचली. वारसा संत ज्ञानेश्वरांच्या शिकवणीचा मराठी साहित्य आणि संस्कृतीवर खोलवर परिणाम झाला. त्यांच्या कार्यांनी तुकाराम, एकनाथ आणि नामदेव यांच्यासह अनेक मराठी लेखक आणि कवींना प्रेरणा दिली. त्यांना वारकरी परंपरेतील महान संतांपैकी एक मानले जाते, हिंदू धर्मातील एक संप्रदाय जो विठ्ठलाच्या भक्तीवर जोर देतो. निष्कर्ष संत ज्ञानेश्वर हे एक महान संत, तत्त्वज्ञ आणि कवी होते ज्यांनी मराठी साहित्य आणि संस्कृतीत महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांचे कार्य मराठी लेखक आणि विचारवंतांच्या पिढ्यांना प्रेरणा आणि प्रभाव देत आहेत. संत ज्ञानेश्वरांच्या जीवनाचे चरित्रात्मक तपशील त्यांचे शिष्य सत्यमलनाथ आणि सच्चिदानंद यांच्या लिखाणात जतन केलेले आहेत.
आई वडिलांच्या मृत्यूनंतरही कित्येक वर्ष ज्ञानेश्वर व त्याच्या भावंडाना समजाद्वारे फार त्रास दिला गेला. त्यांना अन्न पाणी या सारख्या गोष्टी देण्यासही नकार देण्यात आला. या नंतर ते भावंड पैठण ला गेले. 15 वर्षाच्या कमी वयात त्यांनी भगवान कृष्णाच्या भक्तीत स्वताला तल्लीन करून दिले. कमी वयात ज्ञानाची प्राप्ती त्यांना झाली व ते एक साक्षात्कारी योगी बनून गेले.
ज्ञानेश्वरांचे कार्य ग्रंथ साहित्य-
ज्ञानेश्वरांनी इसवी सन 1290 साली "भावार्थदीपिका" नावाचा ग्रंथ लिहिला याला "ज्ञानेश्वरी" देखील म्हटले जाते. हा ग्रंथ भगवदगीतेचा मराठी अनुवाद होता. या ग्रंथाद्वारे ज्ञानेश्वरांनी संस्कृत भाषेतील ज्ञान प्राकृत भाषेत सर्वांना समजेल अश्या पद्धतीने दिले.
ज्ञानेश्वरांचा दुसरा ग्रंथ 'अमृतानुभव' हा होय. हा विशुद्ध तत्त्वज्ञानाचा व जीव ब्रह्म एक्याचा ग्रंथ आहे. यात 800 ओव्याचा समावेश आहे.
चांगदेव पासष्टी या ग्रंथाद्वारे त्यांनी चांगदेव महाराजांचे गर्वहरण करून त्यांना योग्य उपदेश पण दिला. संत ज्ञानेश्वर व संत चांगदेव याचा प्रसंग पुढील प्रमाणे आहे.
संत ज्ञानेश्वर व चांगदेव महाराज (dnyaneshwar and changdev maharaj in marathi)
चांगदेव महाराज हे अनेक सिद्धी प्राप्त केलेले योगी होते. त्यांनी जवळपास 42 वेळा मृत्यूला पण हरवले होते. या मुळे म्हटले जाते की ते 1400 वर्ष आयुष्य जगले. लोकांच्या तोंडून त्यांना संत ज्ञानेश्वरांची ख्याती ऐकायला आली. इतक्या कमी वयाच्या मुलाला समाजाकडून एवढी ख्याती कशी मिळत आहे असा प्रश्न त्याच्या मनात आला. त्यांना ज्ञानेश्वरांनप्रती मत्सर वाटायला लागला. त्यांनी ज्ञानेश्वरांना पत्र लिहिण्याचे ठरविले. परंतु जेव्हा त्यांनी पत्रलेखनाला सुरुवात केली तेव्हा पत्राची सुरुवात कश्याने करावी हेच त्यांना सुचत नव्हते. ज्ञानेश्वराला चिरंजीव म्हणावे की तीर्थरूप, कारण जर चिरंजीव म्हणावे तर विधनात्मक ज्ञान त्याच्या तोडून निघता आहे व तीर्थरूप म्हणावे तर तो वयाने खूप लहान आहे.
शेवटी चांगदेवांनी कोरे पत्रच ज्ञानेश्वरांना पाठून दिले. ते पत्र संत ज्ञानेश्वरांच्या बहीण मुक्ताबाई च्या हातात आले. पत्राला पाहून मुक्ताबाई म्हणाल्या 1400 वर्ष जगूनही चांगदेव अजून पण कोराच आहे. चांगदेवांच्या या पत्राला उत्तर म्हणून ज्ञानेश्वरांनी पासष्ट ओव्या लिहून पाठवल्या. हाच तो चांगदेव पासष्टी ग्रंथ होय.
संत ज्ञानेश्वर समाधी (Sant Dynaneshwar Mharajachi samadhi)-
फक्त 21 वर्षाच्या कमी वयात इसवी सन 1296 मध्ये महान संत ज्ञानेश्वर यांनी सांसारिक मोहमाया त्यागून समाधी धारण केली. त्यांची समाधी ही आळंदीच्या सिद्धेश्वर मंदिर परिसरात स्थित आहे. ज्ञानेश्वरांच्या समाधी च्या अवघ्या वर्षभरात निवृत्ती, सोपान व मुक्ताबाई या तीन भावंडांनी सुद्धा आपली इहलोकीची यात्रा संपवली. संत ज्ञानेश्वरांच्या कविता, महान ग्रंथ व उपदेशांना आज सुद्धा आठवण केले
Comments
Post a Comment
These website is not government he is private website.